Umdetu'l-Kari (3. Cilt)

ALLAME BEDREDDİN el-AYNÎ KİMDİR? Büyük allame, imam, tartışmasız usta hadis hafızı, çağının hadis hafızlarının hocası, yaşadığı dönemin üstünlüğüne tanıklık ettiği, fakih, hadis eleştirmeni, takva sahibi, uzun hayat yaşamış, Mısır'ın âlimi, en büyük tarihçisi, Kâdı'l-Kudâtı (baş kâdısı) şeyhü'l-İslâm Bedreddin Ebû Muhammed Mahmud b. Ahmed b. Mûsa b. Ahmed b. el-Hüseyn b. Yûsuf b. Mahmûd. Aslen Haleplidir. Antep'te doğup orada yetişmiştir. Daha sonra Kahire'ye yerleşmiş ve orada vefat etmiştir. (855/1451) Bedrü'l-Aynî ismiyle meşhur olmuştur. Aklî ve naklî ilimlerde döneminin imamıdır. Usûl ve furû ilimlerde döneminin tek ismidir. Çok sayıda kitap telif eden âlimler arasında üstün bir yere sahiptir. Yazdığıkitaplar ilminin derinliğini, araştırmacılığının kalitesini ve konularıişleyişinin mükemmelliğini ortaya koymaktadır. Hadis, fıkıh, tarih, Arap dili ve daha bir çok alanda yazdığı eserler dünyanın dört bir yanında ilim hazinelerine katkısağlamıştır. Âlimler onun telif ettiği eserleri asırlar boyu nakletmişlerdir. Telif ettiği kitaplar büyüklüğüne ve üstünlüğüne şahittir. Değerli telifleri, tahkik ehli ulemanın yapmış oldukları araştırmalarda kapalıkalmış yönleri açıklığa kavuşturmak için elden düşürmediği ölümsüz bir azık ve taşkın bir nehir gibi miras kaynağı olmaya devam etmektedir. Allame Bedreddin el-Aynî hadis, fıkıh ve tefsirde kovasını daldıranın bulandıramayacağı derecede deniz misali ilme sahipti. Ahkam hadislerini serdetme, isnadların ve metinlerin illetlerini ortaya koyma konusunda müthişti. Ulema arasında ihtilaflı olan meseleleri karşılaştırmada ustaydı. Selefin fıkhî görüşlerine, imamlar arasında meşhur ve şaz olan görüşlere son derece vakıftı. Kelimenin tam anlamıyla bir araştırmacı, nihai derecede meseleleri derinlemesine inceleyen biriydi. Konuları bütün yönleriyle ele alır, neticeye ulaşmak isteyen araştırmacıya kendi ulaştığı sonuçtan başka ulaşabileceği bir sonuç, kendisini talep eden bir yaya başka bir hedef bırakmazdı. Kitaplarında meseleyi açıklarken konuyla alakalı başka kitaplara müracaat etmeye ihtiyaç bırakmayacak derecede güzel izah ederdi. Yazdığıkitaplar bu dediklerimizin şahitleridir. Bununla beraber kendi mezhebinde çok sağlamdı.