Savaş, Devrim ve Uluslaşma; Türkiye Tarihinde Geçiş Dönemi (1908-1928)

Türkiyede Milli Mücadelede İttihatçılık, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve Modernleşen Türkiyenin Tarihi adlı eserleriyle tanınan Leiden Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Erik Jan Zürcherin bu kitabı, yazarın Türkiye tarihinde bir geçiş dönemi olarak tanımladığı 1908-1928 dönemi üzerine çeşitli bilimsel dergilerde yazmış olduğu makalelerinin belirli bir sistematikle biraraya getirilmesinden oluşuyor. Kitabın Kaynaklar ve Eleştiriler adlı ilk bölümünde yazarın. Atatürkün Nutuku üzerine düşünceleri, Osmanlı mirasıyla ilgili dönemselleştirme denemesi, Kâzım Karabekirin ve Bernard Lewisin kitapları üzerine görüşleri; İmparatorluğun Son Yılları adlı ikinci bölümünde Osmanlıda zorunlu askerlik, amele taburları, Mondros Mütarekesi ile ilgili düşünceleri; Cumhuriyete Doğru başlıklı üçüncü bölümünde ise İttihad ve Terakkinin son dönemleri, Atatürkle muhalefet ilişkileri, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve ilk demokrasi denemeleri, Cumhuriyetle birlikte biçimlenip, yaygınlaşmaya başlayan Atatürk imgeleri üzerine değerlendirmeleri yeralmaktadır. Zücherin bu kitabında okur, Osmanlı İmparatorluğunun çöküş nedenlerinden, İkinci Meşrutiyetle birlikte gelen anayasa ve uluslaşma sorunlarına; Birinci Dünya Savaşından Cumhuriyetin kuruluş yıllarının muhalefetlerine; Jön Türklerden İttihad ve Terakkiye; Atatürkün Nutuku üzerine değerlendirmeden Kâzım Karabekirin İstiklâl Harbimiz kitabına kadar uzanan geniş bir çerçeve içinde savaş, devrim ve uluslaşma kavramlarının hangi veçhelere bürünerek genç Türkiye Cumhuriyetinin temelini oluşturduğunu irdeleme imkânı bulacaktır.