Rubâîler ve Hayyam Rubâîlerini Türkçe Söyleyiş

''Okuduğum kitapları okumaktan bıkınca, başka türlü bir vakit geçirmek hevesiyle, Hayyam'ın rubâîlerinden birini, bir defa daha gözden geçirmeye koyuluyorum; Türkçeye nakletmeye uğraşıyorum; meselâ Hayyam bu rubâîyi Türkçe söyleseydi nasıl söylerdi? Bunu keşfetmeye çalışıyorum. Bu gerçi yorucu lâkin merak verici bir meşgale oluyor.'' Yahya Kemal Rubâî, daha çok, bir tefekkür şiiridir. Büyük bir tefekkür konusunu, böyle bir tefekkür heyecanını dört mısralık küçük bir söz kalıbı içinde ustalıkla terennüm edebilmek rubâîde muvaffak olmaktır. Yahya Kemal, rubâî tarzını sever ve Türkçede gazel gibi, rubâîye de yeni bir hayat kazandırdı. Rubâîler yayıldıkça ve sevildikçe şevki artar, onları birer birer, dostlarına ithaf ederek yayımlardı. ''Rubâîler ve Hayyam rubâîlerini Türkçe Söyleyiş''le Yahya Kemal, gerek kendi rubâîlerini gerekse Hayyam'ın rubâîlerini Türkçeye kazandırırken; düşüncesinin, sanatının, dil ve sanat zevkinin güzelliklerini de ortaya koyuyor. Bu kitapta Yahya Kemal, gerek kendi rubailerini gerekse Hayyamın rubailerini Türkçeye kazandırırken; düşüncesinin, sanatının, dil ve sanat zevkinin güzelliklerini ortaya koyuyor. Rubaiye yeni bir hayat kazandıran Yahya Kemal, rubaileri yayıldıkça ve sevildikçe şevki artar, onları dostlarına ithaf ederek yayımlardı. Tadımlık Farkında değildik göğe ermiş serimiz Şimdengerü gülzâr-ı suhandır yerimiz Gitmiş haber-î neşvesi Hayyâma kadar Haz vermiş ahibbâya rubâîlerimiz Y. K. RUBÂÎLER 10 İsmail Dede Tâûna giriftâr olarak Mînâda 11 Rubâî Ahbâbını ister iyi ister kötü seç 12 Nihad Sami Banarlıya İhrâmı serenler bu bahârâbâde 13 Halûk Şehsuvaroğluna Çık tayy-ı zamân et açılır her perde 14 Fuad Ömere Eslâf kapıldıkça güzelden güzele 15 Merâret Dil-besteyiz ahbâbe esîriz yâre 16 Rubâî Hayyâmı alıp tercüme et derlerse 17 Rubâî Nemrûd eder işkence ve bilmez de neye 18 İhsana Cem mezhebi vaktinde şu dünyâ neydi 19 Tega-fül Bilmem nedir enfüsî nedir âfâkî 20 Hayâlâbâd Şehzâdeyi hapseyledi zâlim pederi 21 Cemal Yeşile Hâtırlatır erbâb-ı dilin sîneleri 22 Dr. Adnana Bir âlem açan zaferlerin en genişi 23 Şekip Tunça İyman bir şevk olan zamanlar geçti 24 Sâlime Sevdâya bilâ hudûd meydan verdik 25 Rubâî Bilmem kime yâhud neye uyduk gittik 26 Rubâî Çepçevre bahâr içinde bir yer gördük 27 Rubâî Beyhûde merâretleri kalbinden sil 28 İhsan Şükrüye Yokmuş o hayâl ettiğimiz âleme yol 29 Devran Bir Ka-dir-i mutlak eylemişken tanzîm 30 Fuad Bayramoğluna İksîri içenler ezelî sâgarden 31 Hayyam Hayyâm ki her bahsi açar sâgarden 32 Dönüş Mersâ-yı fenâda intizâr eylerken 33 Serâzâd Her sâhib-i hâl kendi zevkinde yaşar 34 Rubâî Hikmet sayılır bunca rubâîmiz var 35 Vahdet-i Vücud Bir zümre odur Hâlık-ı mutlak dediler 36 Ses Yâ Rab ne müsâvâtı ne hürriyeti ver 37 Şevk Seyreylediğin semâ-ı Mevlânâdır 38 Hazan Âhir ne bu cûşiş ne bu eyyâm kalır 39 Vehbiye Her rind bu bezmin nedir encâmı bilir 40 Rubâî Eyyâm geçer şâm da sürmez şeb olur 41 Rubâî İkbâle geçen hayli taraftan öğülür 42 Ömür Bir merhaleden güneşle deryâ görünür 43 Rubâî Hayyâma muzâf olan rubâîlerde 44 Tevfike Bir meclise vardık ki sebû-yı mey boş 45 Pascalın Fikrini Tazmîn Bomboş sonu yok dâire her yer merkez 46 Rubâî Neşvesi Farkında değildik göğe ermiş serimiz 47 Tercih Dünyâda ne ikbâl ne servet dileriz 48 Lâedrîden Biz aşka tapanlarız Müselman başka 49 Urfî Şîrâzîden Urfî iki dünyâ dahi hep nakş-ber-âb 50 Isfahanda Mezar Kitâbesi Efsûs ki şimdi rûhsuzdur bedenim HAYYAM RUBÂÎLERİNİ TÜRKÇE SÖYLEYİŞ 54 Gül faslı çemendeyiz kenâr-i cûda 55 Zühreyle kamer gökte olaldan peydâ 56 Hallâk ki hilkatleri eyler terkîb 57 Dünyâda nedir hisse-i enâmım hîç 58 Yem koydu tuzak kurdu o Hâlık sayyâd 59 Onlar ki erüp fezâil ü âdâbe 60 Yâkût-leb ol lâl-i Bedahşan nerede 61 Devretse murâdınca cihânın sonu ne 62 Sevketti irâdem olmadan dünyâye 63 Hâtif inerek seherde meyhânemize 64 Mâdâm ki kaldı şevkin ancak nâmı 65 Bir bender-i köhnedir cihandır nâmı 66 Kalk et hele terk-i câme-hâb ey sâki 67 Seyret şu dönen kubbe-i bed-efâli 68 Efsûs ki mevsim-î civânî geçti 69 Hayyâm oldunsa mest sen zevkine bak 70 İstersen esâs-ı ömrü muhkem kılmak 71 Onlar ki gelüp bu dehre pür-cûş olarak 72 Biz kuklalarız oynatan üstâd felek 73 Bir gün bizi mahvetmeyi isterdi felek 74 Yaş döktü bulut çayır çemenden geçerek 75 Bir dem toy idik tâlib-i üstâd olduk 76 Devrettiği müddetce felekten kâm al 77 Yârân-ı vefâkârı zebûn etti ecel 78 Cennet ne cehennem ne gören yok a gönül 79 Mey nûş etmek ve neşvedir âyinim 80 Hâk üzre uyur benî-beşer görmedeyim 81 Çömlekçiye uğradım dün akşam bir an 82 Sâkiyle mey olmadıkça boştur bu cihan 83 Gûyâ bir tâs-ı ser-nigûndur devran 84 İç bâde adın silinmeden âlemden 85 Esrâr-ı ezel ki saklı senden benden 86 Gül der ki yüzüm kadar güzel yüz yokken 87 Hayyâm ki dikti haymeler hikmetten 88 Sen kendini endîşeye kaptırma sakın 89 Varmış bizden çok önce bir leyl ü nehâr 90 Pek çoktan olunmuş olacaklar derkâr 91 Esvâbı benefşenin ne dem renge dalar 92 Ecrâm ki âsmânda rahşandırlar 93 Vaktiyle bu testi ben kadar âşık-ı zâr 94 Hayyâm günâh içün şu mâtem neyedir 95 Ey çarh bu tahrîb eser-î kînendir 96 Yezdan bizi balçıktan ederken tahmîr 97 Sen mey nûş et ki râhat-î rûhundur 98 Hemşehr-i mey ol ki milk-i Mahmûd budur 99 Bir zümreye lâf olmada bâdî-i gurûr 100 Bir kuş gördüm maka-mı kulle-i Tûs 101 Mâdâm hakîkat ve yakîn cümlesi boş 102 Esdikçe sabâ dâmen-i gül çâk olmuş 103 Rûh anlasa hakkıyle nedir sırr-ı hayât 104 Eczâ-yı kadeh ki artık olmuş peyvest 105 Al deste piyâleyle sebû ey dilcû 106 Bir kasr idi çekmiş göğe burc ü bârû 107 Tâ perde-i esrâra kadar râh olamaz