Piyasa Ortamında Üniversiteler; Yüksek Öğretimin Ticarileşmesi

Eğer gerçekçi ve doğru bir fiyat ödenirse, bir üniversitedeki herşey satılık mıdır ? ABD'de üniversitelerin tek motivasyonu kâr mıdır? Amerikan üniversitelerinin öndegelen eğitimcilerinden, Harvard Üniversitesi öğretim üyesi, bir dönem Hukuk Fakültesi dekanlığı yapmış ve üniversite rektörlüğünde bulunmuş Derek Bok, bu kitabında özellikle 1975'ten bu yana üniversitelerin araştırma ve eğitim faaliyetlerinden nasıl para kazandıklarını; birçok üniversitenin patent sağlayan gelişkin programlardan, şirketler kurup kâr amacı güden uzaktan eğitim hizmetlerinden nasıl para kazandıklarını ele alıyor, ilginç örnekler veriyor. Ne var ki, yazar bunu yaparken, bu eğilimin neden ortaya çıktığını, bunun üniversite açısından oluşturduğu tehlikeleri ve akademik yöneticilerin kendi kurumlarında karşı karşıya kaldıkları böylesi bir riski azaltmak için neler yapabileceklerini de ortaya koyuyor. Kendi gözlem ve deneyimlerinden hareketle; bu ticarileşme sürecinin akademik kurumların doğasını ileride pişman olunacak bir biçimde dönüştürdüğü kaygısına kapılan Derek Bok, çalışmaları karşılığında para almak için çabalayan üniversitelerin, kamuoyunun güvenini sağlayan yerleşik değerlerinden taviz verebileceği gibi bir sonuca da varıyor. Kimbilir, yazarın değindiği hususlar şu anda olmasa bile yakın bir gelecekte bizdeki üniversitelerin de tartıştığı konular haline gelecek... Zekice ve tarafsız... Derek Bok mantıklı bir adam olarak Amerikan üniversitelerinin ticarileşmesi konusunda akılcı bir kitap yazmış. Jonathan Yardley, Washington Post Book World Aşırı ticarileşme eğiliminin henüz geri dönülmez bir noktaya ulaşmadığını öne süren Bok, üniversiteleri paranın sinsi etkisiyle yozlaşmamış amaçlarına yeniden yöneltmek için ikna edici ve ısrarlı argümanlar öneriyor. USA Today Derek Bok yeni kitabına üniversitenin açgözlülüğü ve ahlaki çöküntüsü kabusuyla başlıyor. Para getiren planların bazıları hayali, ama Bok'un uyardığı gibi doymak bilmez kâr taleplerinin özündeki tehlikeler hayali değil yok. Anthony W. Marx, New York Times Büyük ve rahatsız edici sorular uyandırıyor... Kendi kültürleri ve iş dünyası arasındaki çizgileri muğlaklaştıran üniversiteler, gelirlerinin değerini yücelterek aslında kendi değerlerini tehlikeye atıyor. Bu kitabın yayınlanmasıyla birlikte, bu milletin üniversiteleri uyarılmadıklarını söyleyemeyecekler. David M. Shribman, Chicago Tribune