Merkezdeki Banka; Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve Uluslararası Bir Karşılaştırma

Dünyada merkez bankaları finansal sistemin ve piyasaların merkezindeki bankalardır. Bu bankalar ulusal kimliğin tamamlayıcı bir unsuru olan ulusal paranın yaratma tekelini elinde bulundurarak, ulusal ekonomide para ve kredi hacmini düzenler. Bu nedenle tüm dünyada özellikle 19.yüzyılın ikinci yarısından itibaren, ulus devlet olmanın sonuçlarından biri olan merkez bankası bu anlamda ulusal bağımsızlığın da simgesi sayılır. Caner Bakır'ın bu eseri Türkiye'de merkez bankacılığının politik ekonomisini neo-liberal paradigmanın 'tartışma dışı' kabul edilen parametreleri ve bunların eleştirisi çerçevesinde analitik olarak tartışmaktadır. Kitabın konusu, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın kuruluş zamanlaması ve bu süreçte yer alan önemli aktörler ile Banka'nın hem ekonomi bürokrasisinin diğer aktörleri ve hükümet hem de sanayi ve finans sermayesi karşısındaki konumu ile sınırlı değildir. Kitap bu anlamda TCMB'nin zaman içinde yeniden tanımlanan merkez bankacılığı olgusunu, ulusal ve uluslararası dinamiklerin ışığında tartışmaktır. Bunun yanısıra kitapta, tarihsel süreç içinde Banka'nın yeniden tanımlanan görev, amaç, hedef ve araçları ile bağımsızlık, hesap verebilirlik, saydamlık ve enflasyon hedeflemesi gibi güncel kavramlar uluslararası karşılaştırmalar yapılarak irdelenmektedir. Bu bağlamda, yerel ve uluslararası boyutu olan formel ve enformel kurumsal düzenlemeler, uluslararası konjonktür, ulus ötesi yönetişim ağları, ideolojik tercihler, siyasal, ekonomik ve bürokratik çıkarlar dikkate alınmaktadır. Caner Bakır'ın eseri teorik kurgusu ve ampirik bulgularıyla bu alanda yazılmış Türkiye'deki tek başvuru kaynağı olmasının yanısıra, merkez bankacılığının politik ekonomisini çok yönlü ve karşılaştırmalı olarak ele almaktadır.