Devlete Karşı Toplum

Yayımlandığında çok tartışılan bu kitabında Clastres, devletsiz olmak ya da olmamak" sorunsalına yeni katkılarda bulunur. Clastres için devletsiz yaşamak yalnızca mümkün değil, gereklidir de. Buradan hareketle, Batı kültürünün kendi gelişmesini temel alarak oluşturduğu "devleti mutlaklaştırıcı, evrimci" modeli tersyüz etmeyid ener ve ilkel toplumlara yeniden bakar. Clastres 'a göre bu toplumlar "kuralsız ve kralsız" ihtiyaç kadar üretimin yapıldığı, kazananın ve kaybedenin olmadığı" yarışsız toplumlardır... İktidar şeften topluma değil, toplumdan şefe doğrudur. Şefler emir vermeyen, güzel konuşmak ve bonkör olmak zorunda olan, güçten ve yetkiden yoksun kişilerdir. Şefleşmeye kalkışan şefler terk edilmektedir... İktidar olmaya yönelik "çalışmak" yerine "tembellik" yeğlenhmektedir; ... toplum zamanını amaçsızbir çalışmaya ayırmak gibi bir 'delilik' yapmaz; bunun yerine oyun, dans, eğlence, dinlenme gibi daha 'akıllıca' amaçlara... yönelmektedir.