Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma, Stratejik Yönetim ve Çağdaş Liderlik Uygulamaları

Küreselleşen dünyamızda değişim ve gelişim hızı her geçen gün artmaktadır. Bu değişime ayak uyduramayan şirketlerin varlığını sürdürmesi mümkün değildir. General Electric efsane CEO'su Jack Welch, “Bir kuruluşun değişim hızı, dış dünyanın değişim hızından düşük ise o kuruluşun sonu yakındır.” diyerek şirketlerin hayatta kalmalarının önemini vurgulamıştır. Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de şirketlerin çoğunluğunu “aile şirketleri” oluşturmaktadır. Dünyada aile şirketlerinin oranı %65 iken Türkiye'de bu oran %95 civarındadır ve dünya ortalamasına göre oldukça yüksektir. Aile şirketlerinin yaşam ömürleriyle ilgili istatistiki veriler incelendiğinde sürdürülebilirliğin oldukça zayıf olduğu görülmektedir. Ülkemizde aile şirketlerinin ortalama ömürleri 25-30 yıldır. Bunların ikinci nesile ulaşma oranı %30, üçüncü nesile ulaşma oranı %12, dördüncü nesile ulaşma oranı ise %3 civarındadır. Bu veriler bize, şirketlerimizin Kuşaklar arası devrinde problem yaşandığını ortaya koymaktadır. Buna karşın nesilden nesile yaşamını sürdüren şirketlerin ortak özellikleri ise, “kurumsallaşmış” olmalarıdır. Bu da bize aile şirketlerimizin varlıklarını sürdürebilmesi için kurumsallaşmanın kaçınılmaz olduğunu göstermektedir. İşletmelerin temel amaçları arasında kâr elde etmek, büyümek ve paydaşlarına değer yaratmak vardır. Burada bahsettiğimiz paydaşlar, sadece şirketin hissedarları değil; topluma hizmet bağlamında çalışanlar, müşteriler, tedarikçiler, yerel yönetimler ve kamu kuruluşlarını sayabiliriz. Ancak tüm bu paydaşlara değer üretebilmesi için işletmenin öncelikle varlığını sürdürebilmesi gerekir. Yani, işletmenin bütünleşik bir organizasyon olarak faaliyetleri “Sürdürülebilir” olmalıdır. Bir başka ifadeyle işletme planlı bir organizasyon yapısına sahip olmalıdır. “Kurumsallaşma” tüm işletmeler için hayati bir önem taşımaktadır. İngiltere Başbakanı Churcill'in, ülke olarak içinde bulundukları dönemin koşullarını betimleyen “This is a matter of life or death!” diye ünlü bir sözü vardır. Evet, benzetmek gibi olmasın ama “kurumsallaşma” da işletmeler için tıpkı bu sözle ifade edildiği üzere “Bir ölüm kalım meselesidir”. Çünkü kurumsallaşma olmadan işletmelerin varlıklarını sürdürebilmeleri mümkün değildir. Kitapta ayrıca kurumsallaşan şirketlerin başarılı olabilmeleri için “stratejik yönetim” ve “çağdaş liderlik” yöntemlerinin önemi, gerekliliği ve nasıl uygulanacağından bahsedilmektedir. İlgilenenlere ve uygulayıcılara keyifli okumalar…F