1914-1921 1. Cihan Harbi Sonrasında İslam Alemi; Bir Medeniyet Sorgusu ve Arayışı _{Bir Medeniyet Sorgusu ve Arayışı}

"İslamiyet teceddüt ve tekamül edemez; yani teceddüt ve tekamüle uğramış İslamiyet artık 'İslamiyet' değildir; o başka bir şeydir." "Ey Ermenistan amelesi ve köylüsü! Yirmi, otuz seneden beri siz ecnebi sermaye entrikasının kurbanı oldunuz. Bu ecnebi sermayedarlar güya Ermenilerin Kürtler tarafından katledildiğine dair bir çok sözlü protestolarda bulundular. Ve ortada sizin kanınızı akıtarak, kendileri için kanlı Sultan'dan yeni yeni imtiyazlar ve menfaatler koparmaya teşebbüs ettiler. Harb-i Umumi esnasında bunlar size karşı yalnız istiklal va'detmekle kalmayıp sizin tacirlerinizi, rahiplerinizi, muallimlerinizi Türk köylüsünün arazisini istemeye sevk ettiler ki bundan maksatları Ermeni ve Türk halkları arasında ebedi bir münazaa hasıl etmek idi. Ve bu ecnebi sermayedarlar Türk - Ermeni mücadelesinden daima menfaat toplayacaklardı; çünkü Türklerle Ermenilerin cenk ve cidali devam ettiği müddetçe; İngilizler, Fransızlar, Amerikalılar bir ermeni kıyam ve muhacemesi tehdidiyle Türkiye'yi mefluç bir halde tutabilecekleri gibi, Ermenileri de bir Kürt hücumu tehdidi altında tutacaklardı."